ความเชื่อเกี่ยวกับพานขันหมาก

ความเชื่อเกี่ยวกับพานขันหมาก

               งานแต่ง เป็นงานมงคลสำคัญที่ถูกจัดขึ้นเพียงไม่กี่ครั้งในชีวิต ไม่แปลกที่ผู้คนทุกชนชาติจะให้ความสำคัญกับงานแต่ง รวมถึงชาวไทยด้วยเช่นกัน โดยเฉพาะการจัด “พานขันหมาก” ซึ่งหากทำได้ดีก็จะสร้างความสบายใจให้คู่บ่าวสาวและผู้ใหญ่ทั้งสองฝ่ายด้วย ในบทความนี้ เราจึงรวบรวมความเชื่อเกี่ยวกับพานขันหมาก มาฝากว่าที่บ่าวสาวในอนาคตกัน

พานขันหมากต้องมีอะไรบ้าง?

พานขันหมาก คือ พานที่ฝ่ายเจ้าบ่าวจะทำหน้าที่ถือในขบวนเเห่ขันหมาก จนมาถึงบ้านเจ้าสาว ซึ่งมีคนของฝ่ายหญิงถือพานรับขันหมากหรือพานเชิญขันหมากรอยืนยันว่าแห่มาไม่ผิดบ้าน โดยพานขันหมากนั้น จะแบ่งออกเป็น 2 ประเภท ได้แก่ พานขันหมากเอก และพานขันหมากโท

1.พานขันหมากเอก ประกอบไปด้วย พานที่ต้องใช้ในพิธีหลักทั้ง 4 พาน ได้แก่

-พานขันหมาก

สำหรับใส่ลูกหมาก 9 คู่ ใบพลู 9 ใบ ถุงเงินถุงทอง ดอกไม้หอม

-พานสินสอด

พานนี้จะใส่สินสอดต่างๆ เช่น เงิน ทอง ของมีค่าที่ทางบ้านเจ้าสาวเรียกไว้

-พานของหมั้นหรือพานแหวน

ที่จะใช้ใส่แหวนหมั้นของบ่าวสาวที่ต้องใช้ในพิธีสวมแหวน

-พานธูปเทียนแพหรือพานรับไหว้

มีดอกไม้ ธูปและเทียน ใช้ไหว้พ่อแม่บ่าวสาวในพิธีรับไหว้

2.พานโทหรือพานเลว จะใส่ของสัพเพเหระต่างๆ มักแยกเป็น 3 พาน ได้แก่

-พานของคาว ใส่ไก่ หมู ปลา

-พานผลไม้ ประกอบด้วยผลไม้มงคลต่างๆ เช่น กล้วย ส้ม

-พานขนมมงคล ส่วนมากจะมีขนมชื่อมงคล 9 ชนิด เช่น ทองหยิบ ทองหยอด ฝอยทอง ขนมชั้น และอื่นๆอีกมากมาย

ใครถือพานไหนได้บ้าง?

ผู้ที่จะถือพานเอกได้นั้น สมัยโบราณต้องเป็นคนของฝั่งเจ้าบ่าวที่เป็นสาวบริสุทธิ์เท่านั้น แต่สมัยนี้อนุโลมให้เป็นเพื่อนเจ้าบ่าว ญาติ ผู้ใหญ่ที่น่านับถือ ซึ่งมีความเป็นอยู่ที่ดี มีชีวิตแต่งงานที่ราบรื่น โดยพานที่ระบุเจาะจงว่าเจ้าบ่าวต้องถือเท่านั้น คือ พานแหวนนั่นเอง ส่วนพานโทคนของฝ่ายเจ้าบ่าว เป็นผู้ถือ โดยจะเป็นใครก็ได้ตามต้องการ

ความหมายของสิ่งต่างๆที่อยู่ในพานขันหมาก

ชาวไทยให้ความสำคัญกับสิ่งที่เป็นสิริมงคลมาก ทุกสิ่งที่ใส่ลงไปในพานล้วนมีความหมายดีงาม เช่น ไก่ หมู ปลา เป็นตัวแทนของ 3 ดินแดน ดิน ฟ้า น้ำ ดอกไม้ที่นำมาแต่งพานก็มักจะเป็นดอกที่มีความหมายดี อย่าง ดอกบานไม่รู้โรย ให้ความรักไม่โรยรา ดอกกุหลาบ สื่อถึงความรัก ดอกมะลิให้ความรักหอมหวานร่มเย็น โดยการใส่สิ่งของแต่ละอย่างลงไปจะเน้นเลขมงคลอย่างเลข 9 เพื่ออวยพรให้ชีวิตหลังแต่งงานมีแต่ความก้าวหน้า แม้แต่ลูกหมากที่ต้องใส่ในพานทั้งลูกไม่ผ่า ก็เพื่ออวยพรให้บ่าวสาวรักใคร่กลมเกลียวไม่แตกแยกเช่นกัน

อย่างไรก็ดี ชีวิตคู่ที่ราบรื่นไม่ได้ขึ้นอยู่กับความเชื่อเพียงอย่างเดียว พานขันหมากเป็นเพียงแค่หนึ่งในคำอวยพรจากคนรอบข้างที่ปรารถนาดีต่อคู่บ่าวสาวเท่านั้น